DENİZ MEKÂNSAL PLANLAMA SÜRECİNE ETKİ EDEN HUSUSLAR
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLERİNE KARŞI DAYANIKLILIK
Türkiye, iklim değişikliğini ele almak ve iklimle ilgili hedefleri kalkınma gündemine entegre etmek için ilk etapta İklim Değişikliği Stratejisini oluşturmuştur. Bu strateji, 2010-2023 yılları arasında kısa, orta ve uzun vadede uygulanacak bir dizi iklim eyleminin ana hatlarını çizmiştir. Türkiye, bu temel üzerine 2011-2023 dönemi için İklim Değişikliği Eylem Planı ve Ulusal İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı’nı uygulamaya koymuştur.
İklim Değişikliği Eylem Planı, binalar, ulaştırma, sanayi, atık yönetimi, arazi kullanımı, ormancılık ve iklim değişikliğine uyum dahil olmak üzere birçok sektör için iklim tedbirleri öngörmektedir. Eş zamanlı olarak, Ulusal İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı su kaynakları yönetimi, tarım, gıda güvenliği, ekosistemin korunması, biyolojik çeşitlilik, ormancılık, afet risk yönetimi, kamu sağlığı ve uyumla ilgili daha geniş çaplı sorunlara yönelik hedefler belirlemiştir. Bu plan, sorumlu tarafları ve uygulama zaman çizelgelerini tanımlarken sera gazı emisyonlarını azaltmaya ve iklim direncini artırmaya yönelik eylemleri detaylandırmaktadır. Bu eylemler, Türkiye’nin Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi’nde belirtilen hedefler ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır.
Türkiye’de oşinografi ve iklim araştırmaları önde gelen üniversiteler tarafından yürütülmektedir. Türkiye’de bu alanda köklü bir geçmişe sahip Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü tarafından çalışmalar yürütülmektedir. Bu enstitülere ek olarak, birçok üniversitede su ürünleri fakülteleri, çevre bölümleri ve diğer ilgili akademik birimleri aracılığıyla bu alanda araştırmalar yürütülmektedir. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü, son 40 yılda Türkiye’nin tüm denizlerinde yapılan ölçümleri kapsayan, Türkiye’deki en kapsamlı oşinografi veri setine sahiptir. ODTÜ veri setinin tamamı, AB destekli deniz veri yönetimi altyapı projeleri çerçevesinde geliştirilen SEADATANET standartlarına uygun olarak kalite kontrolünden geçmiştir. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü, iklim araştırmaları alanında modelleme altyapısı ve uzmanlığından yararlanarak okyanus tahmin modelleri üzerinde çalışmalar yürütmektedir. Enstitü mevcut durumda Marmara Denizi ve Karadeniz için ekosistem modelleri ile entegre üç boyutlu hidrodinamik modeller geliştirmiştir. Bu veri seti ve ilgili modeller, DMP sürecinde temel araçlar olarak hizmet ederek etkili planlama ve karar verme süreçleri için hem mevcut durumun değerlendirilmesini hem de gelecek senaryolarının öngörülmesini kolaylaştırmaktadır.
Bu konularda yürütülen proje ve çalışmalara ilişkin detaylı bilgilerin ilgili Bakanlık ve kurumlardan talep edilmesi gerekmektedir.